Loading...
 

Rodzaje intruzji zgodnych

Do intruzji zgodnych zaliczamy:

  • Sille (żyły pokładowe) to ciała o charakterze płytowym lub listwowym (zob. Intruzje magmowe-Rys. 1 ). Powstają w efekcie wniknięcia magmy między dwie ławice, w tzw. fugę międzyławicową. Grubość silli wynosi nawet kilkadziesiąt metrów, zwykle jednak znacznie mniej. Powstanie sillu wiąże się z podniesieniem nadkładu skalnego, bez wyraźnych zmian deformacyjnych na powierzchni ( Rys. 1 ).
Sille (żyły pokładowe). A: fot. Bjoertvedt, Grimstad [[Tonalite-trondhjemite and gneiss].jpg, licencja CC BY-SA 3.0, źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Grimstad_e39_inntjore_west_IMG_3853_geology_tonalite-trondhjemite_and_gneiss.JPG|Wikimedia Commons] ; B: żyła pokładowa andezytu w wapieniach cieszyńskich (Żywiec). Fot. – archiwum aut.
Rysunek 1: Sille (żyły pokładowe). A: fot. Bjoertvedt, Grimstad [Tonalite-trondhjemite and gneiss].jpg, licencja CC BY-SA 3.0, źródło: Wikimedia Commons(external link) ; B: żyła pokładowa andezytu w wapieniach cieszyńskich (Żywiec). Fot. – archiwum aut.
  • Lakkolity są to ciała magmowe przypominające kształtem bochen lub grzyb wciśnięty między warstwy, przy czym powierzchnia spągowa jest płaska, a stropowa wygięta ku górze (zob. Intruzje magmowe-Rys. 1 ). Powstają w efekcie wypchnięcia przez magmę do góry mniej wytrzymałych na ciśnienie warstw. Lakkolity występują płytko pod powierzchnią Ziemi (do 3 km) i zbudowane są głównie ze skał kwaśnych głębinowych i wulkanicznych (granity, porfiry).

  • Lopolity są ciałami magmowymi o kształcie odwróconego lakkolitu, tzn. zbliżony do płaskiego strop i wygięty ku dołowi spąg (zob. Intruzje magmowe-Rys. 1 ). Sądzi się, że lopolity powstają wskutek zapadnięcia się warstw nad opuszczonym zbiornikiem magmowym. Lopolity są często bardzo duże (tysiące \( km^2 \)) i grube. Budują je skały magmowe: w spągu zasadowe, w stropie kwaśne.

  • Fakolity to niewielkie ciała o soczewkowatym kształcie, umiejscowione w przegubach fałdów, najczęściej antyklin. Powstają w efekcie fałdowych ruchów tektonicznych, w trakcie których magma wypełnia rozluźnione fugi międzywarstwowe.

Ostatnio zmieniona Piątek 21 z Styczeń, 2022 13:07:55 UTC Autor: Tadeusz Słomka
Zaloguj się/Zarejestruj w OPEN AGH e-podręczniki
Czy masz już hasło?

Hasło powinno mieć przynajmniej 8 znaków, litery i cyfry oraz co najmniej jeden znak specjalny.

Przypominanie hasła

Wprowadź swój adres e-mail, abyśmy mogli przesłać Ci informację o nowym haśle.
Dziękujemy za rejestrację!
Na wskazany w rejestracji adres został wysłany e-mail z linkiem aktywacyjnym.
Wprowadzone hasło/login są błędne.